یکی از مسائلی که ممکن است سیستم شما را تا آستانه مرگ نزدیک کند، خرابی مادربرد است. مادربرد اصلی ترین قسمت یک سیستم است. وظیفه مادربرد کنترل پردازشگر مرکزی و ایجاد رابطه آن با سایر قطعات است. با خرابی مادربرد سیستم شما از کار خواهد افتاد؛ زیرا پردازنده یا سی پی یو به تنهایی قادر به برقراری ارتباط با سایر اجزا نیست. ما در این مقاله قصد داریم به شما علائم خرابی مادربرد و راهکار های رفع آن را به شما آاموزش دهیم با ما همراه باشید.
از چالش برانگیزترین موضوعاتی که هر کاربر یا تکنسینی ممکن است با آن روبرو شود، خرابی مادربرد است؛ زیرا متغیرهای زیادی برای بروز این مساله وجود دارد. برای از بین بردن این عوامل معمولاً یک تکنسین باید به بررسی نرم افزاری و سخت افزاری مادربرد بپردازد. معمولاً این عوامل زیاد نیستتند و با بررسی آن شما می توانید دلیل نقص مادربرد خود را کشف کنید.
سایر لوازم جانبی مانند فن و هارد دیسک ممکن است بعد از خرابی مادربرد باز هم کار کنند حتی اگر مادربرد خراب باشد. ما در ادامه به بررسی این عوامل می پردازیم.
علائم خرابی مادربرد
در این بخش به بررسی علائم خرابی مادربرد می پردازیم.
آسیب دیدگی قطعات مادربرد
اولین کاری که باید انجام دهید، بررسی قطعات مادربرد است. با بررسی قطعات مادربرد شما متوجه خواهید شد که قطعات مادربرد سالم هستند یا خیر. در صورتی که خازنی از مادربرد آسیب دیده باشد شما متوجه این موضوع خواهید شد. به تصویر زیر توجه کنید.
باد کردن و ترکیدگی خازن ها، معمولا حاصل گرمای بیش از حد، معیوب شدن مواد و یا رد شدن تاریخ مصرف آن است.
بوی سوختگی غیر معمول
یکی دیگر از نشانه های خرابی مادربرد، بوی سوختگی است. در اکثر مواقع، بوی سوختگی قوی نشان دهنده داغ شدن بیش از حد یک قطعه است. گاهی اوقات متصل کردن یک قطعه ناسازگار باعث بروز این مسائل (گرمای بیش از حد یا خرابی) می شود. در نتیجه با بروز این مشکل اگر قطعه ای را به تازگی نصب کردید و با گرمای بیش از حد و یا بوی سوختگی روبه رو شدید، سریعاً آن را حذف کنید.
بهتر است قبل نصب قطعه جدید، ابتدا سازگاری آن را با مادربرد بررسی کنید. به عنوان مثال اتصال یک رم یا کارت صدا جدید در صورت ناسازگاری می تواند منجر به بروز مشکلات جدی شود.
بروز مشکلات تصادفی نظیر هنگ کردن
اگر شما به تازگی متوجه هنگ کردن سیستم و ثابت ماندن صفحه شدید، اولین کاری که باید برای عیب یابی آن انجام دهید بررسی نرم افزاری سیستم است. بررسی عوامل نرم افزاری باعث می شود مشکل مادربرد حل شود.
آبی شدن صفحه
مشاهده صفحه آبی در رایانه به معنای خرابی مادربرد نیست. در بسیاری از مواقع، دلیل اصلی مشاهده این صفحه خراب بودن درایور یا خرابی سخت افزاری است. در صورت بروز چنین مساله ای حتما به کد خطا توجه داشته باشید. با بررسی کد خطا در موتور جستجو شما می توانید علت آن را بیابید.
چند مورد از علائمی که ممکن است شبیه به مورد بالا ظاهر شوند موارد زیر هستند.
- متوقف شدن لوازم جانبی به مدت چند ثانیه
- طولانی شدن زمان راه اندازی سیستم
- مادربرد POST یا Power On Self Test را انجام نمی دهد.
بروز چنین علائمی می تواند زنگ خطری برای سیستم شما باشد، بهتر است مراقب باشید.
سایر دلایل
در زیر برخی از دلایل که ممکن است باعث توقف مادربرد باشد را به طور مختصر معرفی می کنیم:
- گرمای بیش از حد
- خرابی فن ها: گرد و غبار خیلی سریع باعث خرابی فن ها می شود. بهتر است هر از چندگاهی فن ها را تمیز کنید و از تجمع گرد و غبار جلوگیری کنید.
- گرد و خاک داخلی سیستم: گرد و خاک داخلی سیستم نیز مانند گرما باعث کاهش عمر قطعات و مادربرد می شود.
- دود
- ولتاژ زیاد یا ناپایدار
- قدیمی شدن قطعات و فرسودگی
نحوه عیب یابی خرابی مادربرد
به منظور عیب یابی مادربرد خراب معمولاً دو راهکار برای عیب یابی وجود دارد:
- بررسی عملیات POST و بوت شدن رایانه.
- بررسی عواملی که باعث عدم انجام عملیات POST می شود.
POST اساساً یک آزمایش تشخیص قدرت در تست سیستم است که توسط BIOS مادربرد انجام می شود. یکی از وظایف POST بررسی اتصال لوازم جانبی به یکدیگر است. اگر رایانه از عملیات POST عبور نکند، بوت نمی شود.
در صورت موفقیت آمیز بودن عملیات POST و بارگیری رایانه در سیستم عامل، چه کاری باید انجام شود؟
اگر کامپیوتر بعد از عملیات POST بتواند سیستم عامل را بارگیری کند، ممکن است خرابی مادربرد دلیل اصلی مشکل شما نباشد. برای تعیین اینکه آیا مادربرد خراب است یا خیر، ابتدا باید دلایل سخت افزاری را بررسی کنید.
بررسی هارد دیسک
یک هارد دیسک گاهی اوقات می تواند باعث بروز مسائلی برای مادربرد باشد؛ بنابراین باید از کارکرد آن اطمینان حاصل کنید. همان طور که گفتیم یکی از علائم خرابی مادربرد آبی شدن صفحه نمایش است. طبق توضیحات قبلی باید کد خطایی که مانیتور به شما نمایش می دهد را در موتور جستجو سرچ کنید و تحقیقاتی را در مورد آن انجام دهید. سرو صدای هارد دیسک یکی از واضح ترین نشانه های هارد دیسک خراب است. در مواردی که هارد دیسک به درستی کار نکند، بوت شدن تا حد قابل توجهی طول می کشد.
به طور کلی، علائم هارد دیسک خراب شامل موارد زیر می باشد:
- صدای غیرمعمول
- از بین رفتن فایل
- هنگ کردن و قفل شدن
- بدسکتور
بررسی PSU (واحد منبع تغذیه)
یکی از بخش هایی که اغلب کاربران به آن توجهی نمی کنند خرابی پاور است که شاید به همان اندازه خود مادربرد اهمیت دارد، اما با این حال بسیاری از کاربران به آن توجه زیادی ندارند. منبع تغذیه (PSU) قدرت سیستم شما را تأمین می کند و اگر کار خود را به خوبی انجام ندهد یا از حوزه قدرت آن خارج باشد، ممکن است منجر به آسیب دائمی سیستم شود. اگر بار الکتریکی برای منبع تغذیه بیش از حد مجاز باشد منجر به بروز آسیب شدید اجزا می شود.
بررسی حافظه تصادفی (Random Access Memory)
نصب رم خارج از سیستم می تواند باعث ایجاد مشکلات متعددی شود که بعضاً به عنوان یک مسئله مادربرد نیز قابل تفسیر است. نصب نادرست رم باعث بروز مشکلات زیادی از جمله داده های خراب، مشکلات هنگ و … می شود. اگر مشکل شما پس از اضافه کردن رم به وجود آمد، سعی کنید آن را از سیستم خارج کرده و مجدداً راه اندازی کنید.
بررسی واحد پردازش گرافیک (GPU)
اگر شما پیکسلاسیون غیر طبیعی را بر روی صفحه مانیتور خود مشاهده می کنید، باید نسبت به بررسی واحد پردازش گرافیک اقدام کنید. همه مادربردها قابلیت نمایش جلوه های گرافیکی را دارند اما اغلب برای انجام کارهای فشرده گرافیکی کافی نیستند.
گیمرها معمولاً برای دور زدن این محدودیت، کارت گرافیک های قدرتمندتری را به رایانه خود اضافه می کنند. اگر بعد از اضافه کردن کارت گرافیک با این مساله روبه رو شدید بهتر است آن را از مادربرد حذف کنید تا ببینید چگونه سیستم بدون آن کار می کند.
بررسی بروزرسانی بایوس
گاهی اوقات، بروز کردن نسخه فعلی BIOS می تواند مشکلات مادربرد را بر طرف کند.
در صورت موفقیت آمیز نبودن عملیات POST و بوت نشدن رایانه، چه کاری باید انجام شود؟
فرض کنید بعد از روشن کردن رایانه هیچ اتفاقی نیافتد، در بیشتر موارد علت اصلی احتمالاً سخت افزاری است، بنابراین موارد مهمی وجود دارد که باید آنها را بررسی کنید.
بررسی فیزیکی مادربرد
همانطور که در بالا گفتیم شما قصد دارید از درستی قطعات اطمینان حاصل کنید. اگر همه چیز به طور عادی کار می کند و صدمه قابل توجهی به هیچ یک از مؤلفه ها وارد نشده است، احتمالاً مادربرد درست است و خرابی وجود ندارد.
بررسی سیماس (CMOS)
CMOS یک تراشه داخلی است که اطلاعات را ذخیره می کند، معمولاً تنظیمات BIOS مانند تاریخ و زمان، توالی بوت سیستم و … را انجام می دهد. CMOS از باتری برای تامین انرژی مورد نیاز خود، بهره می گیرد. این باتری لیتیوم یونی به CMOS کمک می کند تا در هنگام بارگذاری رایانه از اطلاعات ناپایدار BIOS استفاده کند.
اگر این باتری خراب شود، تنظیمات BIOS شما به حالت پیش فرض باز می گردد. اگر شما متوجه شدید که ساعت رایانه شما بدون اطلاع شما تغییر کرده است، ممکن است نشانه خراب شدن باتری CMOS باشد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد علایم خرابی باتری بایوس و نحوه تعویض آن می توانید بر روی لینک کلیک کنید.
همان طور که ملاحظه نمودید ما با موضوع علائم خرابی مادربرد و چگونگی عیب یابی آن همراه شما بودیم امیدورایم که از این مقاله به اندازه کافی لذت برده باشید.
فروشگاه تک یک
فروشگاه آنلاین تجهیزات و لوازم جانبی کامپیوتر
