فناوری های پنل مانیتور متفاوتی وجود دارد که هر کدام به روش منحصر به فرد خود بر کیفیت تصویر تأثیر می گذارند. هر فناوری پنل، نقاط قوت و ضعف خود را دارد و انتخاب بهترین آن ها معمولاً به استفاده و ترجیحات شخصی شما بستگی دارد. در این مقاله، تفاوت های اصلی بین سه نوع از رایج ترین پنل هایی که امروزه استفاده می شوند را بررسی خواهیم کرد: IPS، VA و TN. ما جنبه های مختلف کیفیت تصویر و حرکت را بررسی می کنیم و می توانید مطمئن شوید که بهترین انتخاب را با توجه به نیاز خود خواهید داشت.
تفاوت بین IPS، VA و TN
تقریباً همه نمایشگر ها از پنل های LCD (نمایشگر کریستال مایع) استفاده می کنند که با نور پس زمینه LED روشن می شوند. سه نوع اصلی از پنل های LCD وجود دارد که آن ها In-plane switching (IPS)، Vertical Alignment (VA) و Twisted Nematic (TN) هستند. نوع کارکرد هر نوع پنل یکسان است؛ کریستال های مایع به بار الکتریکی واکنش نشان می دهند و میزان خاصی از نور اجازه عبور و رسیدن به هر یک از سه زیرپیکسل رنگی را کنترل می کنند.
مانتیور IPS
IPS که مخفف in-plane-switching است، از جهت گیری کریستالی متفاوتی در مقایسه با VA و TN استفاده می کند. در حالی که TN و VA کریستال ها را می پیچانند، کریستال های IPS موازی با بستر شیشه ای هستند و در داخل صفحه زیرلایه می چرخند تا نور را از خود عبور دهند، مشابه شاتر در دوربین. پنل های IPS بسیار رایج ترین پنل ها در مانیتور های امروزی هستند.
مانیتور VA
VA یا تراز عمودی، از کریستال های تراز عمودی استفاده می کند که برای عبور نور کج می شوند. در حالی که کریستال های IPS با بستر شیشه ای موازی هستند، کریستال های VA عمود بر بستر هستند. اگرچه پنل های VA به اندازه پنل های IPS برای مانیتور ها رایج نیستند، اما یکی از رایج ترین انتخاب ها برای تلویزیون ها هستند.
مانیتور TN
TN یا نماتیک پیچ خورده اولین فناوری LCD در بازار بود. پنل های TN از کریستال های مایع تشکیل شده اند که بین دو فیلتر پلاریزه قرار گرفته اند. هنگامی که جریان الکتریکی اعمال می شود، کریستال ها می پیچند و به نور اجازه عبور می دهند. پنل های TN ارزان ترین هستند، اما همچنین کمی قدیمی هستند و امروزه آنقدر ها هم رایج نیستند.
تفاوت مانتیور های IPS، VA و TN در چه ویژگی هایی است؟
تعمیم نحوه عملکرد هر نوع LCD ممکن است سخت باشد. در بیشتر موارد، تفاوت بین هر نوع بسیار جزئی است، اما چند حوزه کلیدی وجود دارد که یک نوع به طور مداوم بهتر از بقیه است. ما در مورد ویژگی های اضافی یا عناصر طراحی صحبت نخواهیم کرد، زیرا این ها بسته به بافت کلی بازار مانیتور هایی که به آن ها نگاه می کنید متفاوت است. هر کدام مدل های رده بالا و پایین رده ای دارند و مجموعه ویژگی ها و عملکرد متناسب با آن متفاوت است.
کیفیت تصویر
اگرچه اکثر مانیتور های امروزی بسیار خوب به نظر می رسند، اما بسته به نوع LCD مورد استفاده، تفاوت های قابل توجهی وجود دارد. مهم ترین تفاوت بین پنل های LCD مختلف در نسبت کنتراست و زوایای دید آن هاست، اما در سایر جنبه های کیفیت کلی تصویر، می تواند تفاوت های ظریفی وجود داشته باشد.
کنتراست
پنل های VA مزیت آشکاری در اینجا دارند. پنل های TN بدترین کنتراست را دارند، معمولاً در محدوده 600:1 – 1200:1. پنل های IPS کمی بهتر هستند و بین 700:1 تا 1500:1 متغیر هستند، اما هنوز به خوبی پنل های VA نیستند. بیشتر پنل های VA در مانیتور ها نسبت کنتراست بالاتر از 2500:1 دارند و برخی از آن ها 5000:1 تا 6000:1 هستند. مانیتور های جدید حتی از کم نور موضعی برای دستیابی به نسبت کنتراست بسیار بالاتر استفاده می کنند.
مانیتور های IPS حتی با کم نور کردن موضعی نمی توانند رنگ مشکی ای به عمق پنل های VA تولید کنند. به طور خلاصه، اگر اغلب از سیستم خود در یک اتاق تاریک استفاده می کنید، پنل VA گزینه مناسبی است، زیرا تنها نوع پنل LCD است که می تواند سیاهی ای عمیق را در اتاق تاریک ایجاد کند. اگر در یک اتاق تاریک نیستید، تفاوت کنتراست به سختی قابل تشخیص است، به خصوص که بسیاری از مانیتور ها دارای پوشش های ضد تابش هستند که می تواند نسبت کنتراست مؤثر مانیتور را کاهش دهد.
برنده: VA
روشنایی
از آنجایی که روشنایی توسط یک نور پس زمینه در پشت لایه LCD کنترل می شود، نوع LCD استفاده شده اساساً تأثیری بر حداکثر روشنایی صفحه نمایش ندارد. با این حال، تفاوتی بین TN و VA و IPS وجود دارد، اما بیشتر به محدودیت های بازار مربوط می شود تا محدودیت های فنی. مانیتور های TN تقریباً به اندازه گذشته محبوب نیستند و مدل های باقی مانده معمولاً بازی های گرافیکی و سنگین را هدف قرار می دهند، بنابراین تمرکز کمتری روی روشنایی وجود دارد. به همین دلیل، تقریباً تمام مانیتور های سطح بالا در حال حاضر در بازار از پنل های VA یا IPS استفاده می کنند، بنابراین اگر به دنبال یک تصویر با روشنایی بالا هستید، به خصوص برای HDR، به احتمال زیاد VA یا IPS انتخاب بهتری خواهد بود.
برنده: IPS و VA
زوایای دید افقی
IPS برنده واضح اینجاست، زیرا تصویر حتی در زاویه باز دقیق باقی می ماند. نمایشگر های VA و TN معمولاً عملکرد بسیار بدتری دارند. دقت رنگ عموماً در مانیتور های VA خوب باقی می ماند، اما TN ها در زوایای متوسط تغییر جزئی در دقت رنگ دارند. هر دو معمولاً کاهش روشنایی را در زوایای متوسط نشان می دهند و تغییر گاما را در زاویه ای کوچک نشان می دهند که باعث می شود تصویر پاک‌شده به نظر برسد. تولیدکنندگان پنل برای جبران این تخریب تصویر، پنل های منحنی تولید کردند، زیرا صفحه منحنی زاویه دید را نسبت به لبه صفحه کاهش می دهد، به این معنی که اگر از نزدیک بنشینید، تصویر یکنواخت تر به نظر می رسد.
اکثر مانیتور های منحنی VA هستند، اما تعداد انگشت شماری پنل TN نیز وجود دارد. برخی از تولیدکنندگان شروع به اضافه کردن فیلتر های زاویه باز به پنل های VA مورد استفاده در تلویزیون کرده اند. این فیلتر ها به طور قابل توجهی زاویه دید را بهبود می بخشند، اما کنتراست را بد تر نشان می دهند. ما هنوز هیچ مانیتور VA ای با این فناوری ندیده ایم، اما اگر سازندگان شروع به اضافه کردن فیلتر های زاویه باز به برخی از مانیتور های سطح بالا کنند، تعجب نخواهیم کرد.
برنده: IPS
زوایای دید عمودی
باز هم، IPS برنده واضح اینجاست. زوایای دید عمودی بسیار شبیه به زوایای افقی در هر دو پنل IPS و VA است. متأسفانه، این منطقه ای است که در آن پنل های TN معمولاً بسیار بسیار بدتر هستند. مانیتور های TN به سرعت از پایین تخریب می شوند و رنگ ها در واقع معکوس می شوند و در نتیجه تصویری منفی ایجاد می شود که می تواند حواس پرت کننده باشد. به همین دلیل، اگر تصمیم به خرید یک مانیتور TN دارید، به دنبال مانیتوری با تنظیم ارتفاع عالی باشید یا به خرید بازوی نصب VESA فکر کنید، زیرا باید مانیتور های TN را در سطح چشم نصب کنید. حتی زمانی که به درستی نصب شوند، نمایشگر های TN بزرگتر می توانند در لبه ها غیریکنواخت به نظر برسند.
برنده: IPS
یکنواختی خاکستری
IPS 
VA 
TN
معمولاً تفاوت زیادی بین پنل های VA و IPS از نظر یکنواختی خاکستری وجود ندارد. به ندرت پیش می آید که مانیتور ها مشکلات یکنواختی داشته باشند، و حتی در مانیتور هایی که عملکرد بدتر از حد متوسط دارند، معمولاً با محتوای معمولی قابل توجه نیست. نمایشگر های TN کمی بدتر از حد معمول عمل می کنند، و نیمه بالایی صفحه تقریبا همیشه تیره تر از بقیه است، اما این مصنوع از زوایای دید عمودی بد است.
برنده: VA و IPS
یکنواختی سیاه
یکنواختی مشکی حتی بین واحد های تک مدل یکسان به طور قابل توجهی متفاوت است و هیچ نوع پنلی وجود ندارد که بهترین عملکرد را داشته باشد. به ندرت پیش می آید که مانیتور ها یکنواختی مشکی خوبی داشته باشند و تقریباً هر مانیتوری که ما آزمایش کرده ایم دارای مقداری نور پس زمینه دارد.
پنل های IPS و TN به دلیل نسبت کنتراست پایین شان می توانند کمی بدتر به نظر برسند، زیرا صفحه نمایش می تواند در هنگام نمایش صحنه های تاریک رنگ آبی بیشتری به خود بگیرد. مانند کنتراست، مشکلات یکنواختی سیاه معمولاً چندان قابل توجه نیستند مگر اینکه به محتواییث که نگاه می کنید، تاریک باشد و در اتاقی تاریک نیز باشید. اگر از مانیتور خود فقط در یک محیط روشن استفاده می کنید، به طور کلی، لازم نیست نگران یکنواختی سیاه باشید.
برنده: VA، اما نه چندان.
وسعت رنگ SDR
IPS 
VA 
TN
از لحاظ تاریخی، پنل های TN بدترین رنگ ها را داشتند، زیرا بسیاری از آن ها مدل های ارزان تری بودند که فقط از رنگ های 6 بیتی پشتیبانی می کردند یا از تکنیک هایی مانند dithering (FRC) برای پراکندگی تقریبی رنگ های 8 بیتی استفاده می کردند. اکثر نمایشگر های امروزی، از جمله مدل های TN، حداقل 8 بیتی هستند و بسیاری از آن ها حتی می توانند رنگ های 10 بیتی را از طریق پراکندگی تقریبی نشان دهند.
فناوری های جدید، مانند IPS Nano LG و Quantum Dot سامسونگ، یک لایه اضافی به پشته LCD اضافه کرده و طیف رنگی نمایشگر های مدرن IPS و VA را به میزان قابل توجهی بهبود بخشیده اند و TN را کمی پشت سر گذاشته اند. در بین آن ها، NANO IPS کمی بهتر است، زیرا تمایل به ارائه پوشش بهتری از فضای رنگی Adobe RGB دارد. اگرچه تفاوت جزئی است، اما پنل های IPS هنوز هم برتری کمی نسبت به مانیتور های VA و TN دارند.
برنده: IPS
وسعت رنگ HDR
اگرچه پنل های TN کمی در فضای رنگی SDR جای گرفته اند، اما در مورد HDR بسیار عقب هستند، بنابراین اگر به دنبال طیف رنگی خوب HDR هستید، از پنل های TN اجتناب کنید. بین پنل های VA و IPS، تفاوت آنچنان قابل توجهی نیست. با این حال، پنل های IPS هنوز هم کمب بهتر هستند.
بهترین پنل های VA با پوشش حدود 90 درصدی فضای رنگی DCI P3 که توسط اکثر محتوای فعلی HDR استفاده می شود، بالاتر می روند. پنل های IPS تا 98 درصد DCI P3 را پوشش می دهند و حتی با برخی از بهترین تلویزیون های موجود در بازار رقابت می کنند. با توجه به پوشش بسیار بالای DCI P3 در هر دو VA و IPS، تفاوت چندان قابل توجه نیست، زیرا اکثر محتوا ها به هر حال از کل فضای رنگی استفاده نمی کنند.
برنده: IPS
کنترل حرکت
اگرچه لزوماً به اندازه تفاوت در کیفیت تصویر برای همه قابل توجه نیست، اما همچنین می تواند تفاوتی در کنترل حرکت بین مانیتور های IPS، VA و TN وجود داشته باشد. پنل های TN از لحاظ تاریخی بهترین عملکرد گیمینگ را ارائه می کردند، زیرا بالاترین نرخ تازه سازی و زمان پاسخ دهی بسیار سریع را داشتند. با این حال، سازندگان راه هایی برای بهبود چشمگیر مدیریت حرکت پنل های VA و IPS پیدا کرده اند، و تفاوت آن چنان مشخص نیست.
حداکثر نرخ تازه سازی
برنده: TN و IPS
فناوری پنل ال سی دی در چند سال اخیر به شدت تغییر کرده است و انتظارات تاریخی برای عملکرد زمان پاسخ گویی لزوماً دیگر وجود ندارد. برای سال ها، مانیتور های TN سریع ترین زمان های پاسخ دهی را داشتند، اما این وضعیت شروع به تغییر کرد. مانیتور های جدید IPS با نرخ تازه سازی بالا می توانند به همان اندازه سریع باشند.
پنل های VA کمی وضعیت عجیبی دارند. آن ها معمولاً در مقایسه با مدل های مشابه TN یا IPS، زمان پاسخ دهی کمی کندتر دارند. این امر به ویژه در صحنه های تقریباً سیاه قابل توجه است، جایی که آن ها به طور قابل توجهی کندتر هستند، و در نتیجه در صحنه های تاریک، دنباله های تاریکی در پشت اشیاء سریع حرکت می کنند که معمولاً به عنوان لکه سیاه شناخته می شود. برخی از پنل های VA اخیر، مانند Samsung Odyssey G7 LC32G75T، این مشکل را تا حدودی حل کرده اند. این عملکرد صحنه تاریک بسیار بهتری را به همراه دارد.
نمونه های ذکر شده در بالا کامل نیستند. معیار های میانگین زمان پاسخ گویی لزوماً کل تصویر را نشان نمی دهد. مانیتور ها همچنین معمولاً سطح مشخصی از کنترل را بر روی اوردرایو پیکسل ارائه می دهند، بنابراین می توان زمان پاسخ را مطابق با استفاده و ترجیح شخصی خود تنظیم کرد.
نتیجه
همانطور که احتمالاً تا به حال متوجه شده اید، هیچ نوع پنل برای همه به بهترین نحو ممکن کار نمی کند. همه این موارد به نوع استفاده شما بستگی دارد. اگرچه قبلاً تفاوت های قابل توجهی بین انواع پنل وجود داشت، اما با پیشرفت فناوری، این تفاوت ها چندان قابل توجه نیستند. دو استثنا در این مورد، زاویه دید و کنتراست است. اگر در یک اتاق تاریک هستید، یک پنل VA که می تواند سیاهی عمیق را نمایش دهد احتمالا بهترین انتخاب است.
اگر در یک اتاق تاریک نیستید، باید روی سایر ویژگی های مانیتور تمرکز کنید و بر اساس ویژگی هایی مانیتور خود را انتخاب کنید که برای استفاده دقیق شما مناسب است. پنل های IPS عموماً برای استفاده اداری ترجیح داده می شوند و TN معمولاً بهترین تجربه گیمینگ را ارائه می دهد، اما پیشرفت های اخیر در فناوری VA و IPS شروع به تغییر این تعمیم ها کرده اند. در بیشتر موارد، تفاوت های بین هر نوع پنل در حال حاضر آنقدر جزئی است که نیازی نیست مستقیماً در تصمیم خرید شما لحاظ شود.
منبع: rtings
